2023 in een notendop
Beste lezer,
LEVL is ontstaan als netwerkorganisatie om in samenwerking met talrijke actoren een inclusieve samenleving te realiseren waar iedereen kan en mag participeren. Zo namen we bij het ontstaan van LEVL in 2021-2022 eerste stappen door kennisgesprekken aan te gaan en intentieverklaringen te ondertekenen met lokale besturen, individuen, bedrijven, regionale overheden, beleidsmakers én middenveldorganisaties. In het vooruitzicht? Een Vlaanderen vorm te geven waarin personen met en zonder een migratieachtergrond thuis kunnen zijn en samen-redzaam kunnen leven.
Van eerste kennismakingen en intentieverklaringen zijn we in enkele jaren gegroeid naar een uitgebreider netwerk waar concrete samenwerkingen en uitgewerkte acties zijn gegroeid.
Als netwerkorganisatie geven we alvast een aantal highlights van onze samenwerkingen in 2023. Op welke (beleids)domeinen we actief zijn?
- Beleidsparticipatie
- Wonen
- Onderwijs
- Tewerkstelling
- Media en beeldvorming
- Beleidsaanbevelingen formuleren
- Vertegenwoordigingswerk
Beleidsparticipatie
Ondersteuning steden
LEVL ondersteunt steden zoals Leuven, Halle en Mechelen om vanuit beleidsparticipatie van de doelgroep te werken aan een inclusieve stad.
In 2023 organiseerden we een studiemoment voor lokale besturen in samenwerking met BIRMM (VUB) en het Agentschap Integratie en Inburgering dat gericht was op het aanreiken van praktische strategieën voor het succesvol integreren van personen met een buitenlandse herkomst op lokaal niveau. Daarnaast ontwikkelden we een toolbox die onder meer strategieën voor taalondersteuning, onderwijs, werkgelegenheid, huisvesting en sociale inclusie bevat.
In samenwerking met BIRMM was LEVL coördinator van de studiedag waarin de resultaten van het WHOLE-project werden gepresenteerd aan lokale besturen en deelnemende gemeenten. Met het oog op een inclusief integratieplan, nam LEVL vanuit onze expertise ook actief deel aan het inhoudelijk en organisatorisch vormgeven van de studiedag. Tijdens de studiedag verzorgden we een workshop over beleidsparticipatie, waarin methodieken en goede praktijken werden aangereikt. Daarnaast gaven we in samenwerking met BIRMM ook een workshop waarin verschillende uitdagingen, aanbevelingen en goede praktijken werden meegedeeld, zoals beschreven in het WHOLE-onderzoek.
Verkiezingen 2024
Naar aanloop van de verkiezingen in 2024 sloten we ons in 2023 aan bij enkele verkiezingscampagnes met als doel om zoveel mogelijk burgers bewust en geïnformeerd naar de stembus te laten trekken.
Binnen het traject ‘Ieders stem telt’ maakt LEVL deel uit van de kernpartners. Ieders stem telt geeft een stem aan mensen die het moeilijker hebben in de samenleving. In de Vlaamse steden en gemeenten slaan sociale organisaties de handen in elkaar om via sensibilisering het belang van deelname en van een weloverwogen keuze aan te tonen. Daarnaast reikt de campagne ook handvatten aan om een bewuste stem uit te brengen.
‘Ik stem ook’ is een verkiezingstraject dat zich specifiek focust op registratie van niet-Belgen voor de gemeenteraadsverkiezingen. Dit is een samenwerking van LEVL met De Wakkere Burger en ORBIT. Bij Ik Stem Ook kan je terecht voor info plaatselijke sensibiliserings- en infosessies.
Wonen
Plan Samenleven
LEVL werkt vanuit Plan Samenleven samen met lokale besturen zoals Stad Sint-Niklaas en Stad Gent. Zo voeren we onder meer correspondentietesten uit op de private huisvestingsmarkt.
In 2023 ontwikkelden we een rapport op basis van correspondentietesten om discriminatie op te sporen in opdracht van de Stad Gent. De correspondentietesten vonden plaats tussen juli 2022 en maart 2023. In totaal voerden we 2.663 testen en 91 mystery calls uit. We baseerden ons op vraag van Stad Gent op drie discriminatiegronden:
- Etnische afkomst
- Beperking
- Gezinssituatie (koppel of alleenstaand met kinderen)
Hiervoor werkten we samen met Stad Gent, onder wetenschappelijke begeleiding van de VUB. Een bredere stuurgroep van spelers uit Gent kwam op regelmatige basis samen om het verloop te bespreken. Het rapport werd gepubliceerd op 21 april en de resultaten werden voor het brede publiek bekendgemaakt.
Daarnaast ontwikkelden we een rapport op basis van correspondentietesten om discriminatie op te sporen in opdracht van Stad Sint-Niklaas. In totaal voerden we een 600tal testen uit. We baseerden ons op vraag van Stad Sint-Niklaas op drie discriminatiegronden:
- Etnische afkomst
- Gezinssamenstelling
- Leeftijd x inkomensbron
Hiervoor werkten we samen met Stad Sint-Niklaas, onder wetenschappelijke begeleiding van de VUB. Het rapport werd in oktober 2023 afgeleverd en de resultaten werden voor het brede publiek bekendgemaakt in het voorjaar 2024.
Samen met Stad Gent en Stad Sint-Niklaas bekijken we hoe we in 2024 verder kunnen samenwerken wat betreft de bestrijding van discriminatie op de huisvestingsmarkt.
Dialoog- en toekomsttafels
Naar aanleiding van de correspondentietesten op de private huurmarkt van Stad Gent organiseerden we in samenwerking met de stad en de VUB een dialoogtafel waarin we de resultaten toelichtten. Op basis hiervan bekeken we welke stappen vooruit we kunnen zetten.
Welke deelnemers onder andere aanwezig waren? Organisaties zoals het Vlaams Mensenrechteninstituut, Stedelijke Adviesraad Personen met een Handicap, Huurdersbond Oost-Vlaanderen, Woonraad Stad Gent, Stad Gent Dienst Lokaal Sociaal Beleid, SAAMO Gent, Amal en meer.
In samenwerking met Decenniumdoelen werkten we bovendien mee aan twee rondetafelgesprekken in het kader van gelijke toegang tot huisvesting voor kwetsbare groepen.
We organiseerden dialoogmomenten over dit thema met de betrokkenheid van de CIB (Confederatie van immobiliënberoepen), het BIV (Beroepsinstituut van vastgoedmakelaars), het middenveld en lokale besturen. Samen met onze partners werkten we aan aanbevelingen met betrekking tot gelijke toegang tot huisvesting voor kwetsbare groepen.
- Samenwerking met LEVL: klimaat, energievoorziening, huisvesting en gezondheidszorg bij kwetsbare groepen.
- Medecoördinatie LEVL: kwetsbare groepen en huisvesting (ook in samenwerking met de Woonzaak).
Onderwijs
LEVL geeft toelichting over gelijke onderwijskansen en meer diversiteit in het onderwijspersoneel in talrijke workshops en studiemomenten in samenwerking met onder andere de VLOR, Vrij CLB, lerarenopleidingen zoals AP Hogeschool, KDG, UCLL, UAntwerpen, en middenveldorganisaties zoals de Vlaamse Jeugdraad, Beweging.net en SAAMO Limburg.
Rapporten
LEVL ontwikkelde de inspiratiegids “Een blik op meer diversiteit in lerarenteams, door een inclusieve bril”. De gids dient voor wie aan de slag wil met etnisch-culturele diversiteit in lerarenteams.
Daarnaast publiceerden we een adviesnota met aanbevelingen voor het wegwerken van drempels wat betreft tewerkstelling van (kandidaat-) leerkrachten met een migratieachtergrond.
Events
In samenwerking met BIRMM organiseerde LEVL een workshop over diversiteit in het onderwijs, gericht naar het brede onderwijsveld. Tijdens deze sessie behandelden we verschillende thema’s die zich richten op het bevorderen van inclusiviteit in het onderwijs. De workshop fungeerde als een platform voor het delen van inzichten en het bespreken van praktische strategieën om diversiteit te stimuleren. We moedigden de deelnemers aan om hun ervaringen te delen en samen te werken aan het implementeren van positieve veranderingen binnen het onderwijslandschap.
Tijdens een studiedag van het Vrij CLB verzorgde LEVL een sensitiviserings- en inspiratiesessie. De focus lag op het vergroten van bewustzijn en inspireren met betrekking tot diversiteit en inclusief onderwijs. Het doel was om het Vrij CLB te informeren en te inspireren.
Tewerkstelling
Rapporten
Er is amper onderzoek gedaan naar de ervaringen van (aspirant) ondernemers met een migratieachtergrond. Vanuit LEVL willen we hun noden, drempels en goede praktijken in kaart brengen om tot structurele oplossingen te komen. In 2023 zetten we de eerste stappen voor de ontwikkeling van een rapport met aanbevelingen.
We brachten tewerkstellingsactoren en deskundigen – partners zoals Unizo, Microstart, Starterslabo, Shedidit – samen om goede praktijken van ondernemerschap bij personen met een migratieachtergrond zichtbaar te maken en te stimuleren bij de doelgroep. Hiervoor organiseerden we een rondetafel rond divers ondernemerschap. Bijzondere aandacht ging hierbij naar nieuwe initiatieven van onderuit. We deelden kennis en legden verbanden tussen onze inspanningen om uiteindelijk meer impact te hebben op het beleid rond zelfstandig ondernemerschap.
Daarnaast organiseerden we een bevraging bij vrouwen met een migratieachtergrond en projectinitiatieven wat betreft hun arbeidsmarktpositie, om onze expertise met betrekking tot dit thema op te bouwen en te delen. Verschillende onderzoeken bevestigen dat niet-beroepsactieve vrouwen met een migratieachtergrond drempels ervaren. Zowel organisaties, werkgevers, sleutelfiguren en de doelgroep werden bevraagd en betrokken bij deze onderzoeken.
LEVL wil als organisatie een hefboom zijn om deze drempels weg te werken en het beleid concrete handvatten en best practices aan te reiken. Eerder dan nogmaals de doelgroep te bevragen over hun ervaringen, focusten we in 2023 op de organisaties en vrouwen die al stappen ondernamen om deze drempels weg te werken. Zo wilden we achterhalen wat wel en niet werkt en wat er nodig is om deze projecten duurzaam en stabiel te maken zodat de impact ervan kan vergroten.
Events
In samenwerking met UNIZO, The Shift en GTB organiseerden we een evenement rond een inclusief HR-beleid. Aanwezig? 50 deelnemers, waarbij de meerderheid bestond uit bedrijven met winstoogmerk, vzw’s, overheidsinstellingen en onderwijsinstellingen. Dit evenement kaderde in onze voornemens om praktijken die inzetten op inclusie en diversiteit te stimuleren tot opschaling en om arbeidsmarktactoren, zoals bedrijven en organisaties, te sensibiliseren en te inspireren.
Trajecten
LEVL stimuleert en ondersteunt meer dan 100 bedrijven en sociale ondernemingen in hun zoektocht naar een inclusiever personeelsbeleid via het Hands-on Inclusion project. Hands-on Inclusion is een samenwerkingsverband tussen LEVL en Verso. Dit project loopt in samenwerking met tal van andere tewerkstellingspartners, waaronder het Agentschap Inburgering en Integratie, Atlas, VDAB, Acerta, Vivo en Odisee.
We staan stil bij drie aspecten van inclusie:
- we dokteren samen een inclusieve strategie uit,
- verbeteren de instroom van talentvolle medewerkers
- en zorgen dat medewerkers zich goed voelen en ontwikkelen binnen de organisatie.
Bootcamps zijn daarbij intensieve trainingen van vier of vijf sessies. Doorheen de sessies werken de deelnemers aan tussentijdse opdrachten en werken ze toe naar een plan van aanpak op maat van hun organisatie.
Bovendien faciliteren we trajecten inclusie en diversiteit voor kunst- en cultuurhuizen in samenwerking met het Sociaal Fonds voor Podiumkunsten en voor Brusselse gemeenschapscentra in samenwerking met het Agentschap Integratie en Inburgering (BON).
Media en beeldvorming
In 2023 ontwikkelden we een e-book waarin we inspirerende verhalen uit Vlaanderen verzamelen. Het e-book bestaat uit een reeks interviews van een twintigtal personen met een migratieachtergrond in Vlaanderen. Ze vertellen telkens wie ze zijn, hoe ze in België zijn terechtgekomen, welke academische en professionele weg ze hebben afgelegd en hoe hun migratieachtergrond hen heeft beïnvloed in de keuzes en beslissingen die ze maken.
Tenslotte formuleert elk van hen ook een boodschap voor jongeren met een migratieachtergrond in Vlaanderen om hen te inspireren en te empoweren. De bedoeling van het e-book is om tegengewicht te bieden aan de vaak voorkomende negatieve framing van personen met een migratieachtergrond in de media. Met het e-book wilden we andere inspirerende, succesvolle stemmen met een migratieachtergrond een platform geven en hun verhalen in de verf zetten, om op die manier ook een brede kijk op diversiteit en inclusiviteit te krijgen.
Het is nodig dat mensen met een migratieachtergrond op een juiste en realistische manier in beeld komen, waarin elk aspect van hun mens-zijn wordt belicht
Fatmagül Dinc, media en beeldvorming
In het kader van representatie ontwikkelde LEVL een fotodatabank bestaande uit inclusieve en genuanceerde beelden. Met dit initiatief kunnen we een database van beelden en video’s aan de bredere samenleving aanreiken die representatief is én toepasbaar is voor een veelheid van communicatie-initiatieven. De foto’s zijn te vinden op de website van Fizual en zijn ter beschikking van mediabedrijven, middenveldorganisaties en privébedrijven.
Beleidsaanbevelingen formuleren
Op basis van onze rapporten met aanbevelingen gingen we in gesprek met beleidsmakers wat betreft een evenredige en evenwaardige participatie. Zo zaten we onder andere samen met:
- Kabinet Integratie en Inburgering
- Kabinet Onderwijs
- Kabinet Asiel en Migratie
- Kabinet Wonen
- Kabinet Media
- Kabinet Werk
- Agentschap Integratie en Inburgering, Agentschap Opgroeien, VDAB
- Lokale besturen zoals Turnhout, Halle, Gent, Mechelen, Sint-Niklaas
- Parlementsleden
- VGC
- VRT
Vertegenwoordigingswerk
Zoals hierboven vermeld, doen we aan vertegenwoordigingswerk door in gesprek te gaan met lokale besturen en met beleidsmakers op Vlaams en regionaal niveau.
Daarnaast zetelen we in adviesraden zoals de VLOR, SERV, als stakeholder bij de VDAB, in de Raad van Bestuur van het Agentschap Integratie en Inburgering, in het inclusienetwerk van de VRT en VGC adviesraden en werkgroepen.
Tenslotte delen we onze expertise in stuurgroepen en werksessies van Levenslang leren, lerend netwerk vanuit de VVSG (in het kader van Plan Samenleven) en academische onderzoeken.
Naar aanleiding van de verkiezingen van 2024 organiseerden we samen met werkgeversorganisaties, vakbonden en Handicap en Arbeid binnen de SERV een event naar aanleiding van 20 jaar Commissie Diversiteit met een nieuw rapport dat onze voornaamste aanbevelingen en beleidsprioriteiten voor de volgende legislatuur bevat.